Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılına ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2020 yılında yüzde 32,9 iken bu oran 2021 yılında yüzde 30,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2020 yılında yüzde 49,4 iken 2021 yılında yüzde 52,5 oldu.
TÜİK’e göre yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 11,4 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 43,6 artarak 7 trilyon 248 milyar 789 milyon TL oldu.
En yüksek pay imalatta
GSYH’de en yüksek payı 2021 yılında yüzde 22,2 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 13,0 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,8 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi.
Yıllık GSYH’de en düşük pay, hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri için kaydedildi.
Kişi başına GSYH 9 bin 592 dolar
Kişi başına GSYH, 2021 yılında cari fiyatlarla 86 bin 144 TL, dolar cinsinden 9 bin 592 dolar oldu.
Geçen yıl konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 43,4, kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor yüzde 30,1 ve bilgi ve iletişim yüzde 21,8 ile 2021 yılında en çok büyüyen sektörler oldu.
Hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri yüzde 13,5, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık faaliyetleri yüzde 2,9 ile en çok küçülen sektörler oldu.
Yerleşik hane halkı tüketim harcamaları arttı
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamaları 2021 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 15,3 arttı.
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 54,9 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, yüzde 23,4 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 16,2 ile ulaştırma ve yüzde 13,2 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.
TÜİK verilerine göre, devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı, 2021’de yüzde 13,1 olurken; gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 28,1 olarak hesaplandı.
Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 2,6 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 7,4 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı yüzde 24,9 arttı
Mal ve hizmet ihracatı 2021 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 24,9, ithalatı ise yüzde 2,4 arttı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 35,3, ithalatının payı ise yüzde 35,5 oldu.
İşgücü ödemelerinin payı düştü
Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 31,7 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 50,7 arttı.
İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2020 yılında yüzde 32,9 iken bu oran 2021 yılında yüzde 30,1 oldu.
Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2020 yılında yüzde 49,4 iken 2021 yılında yüzde 52,5 oldu.