Hiperhidrasyon olarak da isimlendirilen su zehirlenmesi beden çok kısa müddette çok fazla su emdiğinde ortaya çıkar. Fazla su daha sonra kandaki sodyum ve potasyumun azalmasına ve böbreklerde fonksiyon bozukluklarına neden olur.
Su, beden tartısının yüzde 65’ini oluşturur. Yani, 60 kg bir insanın bedeninde yaklaşık 40 litre su vardır. Beden terleme, deri yüzeyinden buharlaşma, idrar ve dışkı ile ortalama 2,5 ila 3 litre ortasında su kaybeder. Bu dengeyi korumak için her gün birebir ölçüde su alınması gerekir. Fakat çok fazla ve çok süratli su tüketildiğinde böbreklerin fazlalığı atması için vakti kalmaz. Su hücrelerde birikir ve hayati tehlike oluşturan beyin ödemine neden olacak kadar ileri sarfiyat.
Su zehirlenmesi kaç litrede meydana gelir?
Çok fazla su tüketildiğinde, böbreklerin fazlalığı atmak için vakti olmaz. Su zehirlenmesi, tüketilen su ölçüsünden çok tüketilen vakte bağlıdır. Bir saatten daha kısa müddette 3 ila 4 litre su içilmesi, su zehirlenmesini tetikleyebilir.
Su zehirlenmesinin belirtileri
Aşırı su alımı çoklukla baş ağrısına, mide bulantısına ve yorgun hissetmeye neden olur. Beyin hücrelerindeki suyun şişmesi beyin hürelerini gerilim altında bırakır. Bu nedenle birinci başta davranışsal sıkıntılar ortaya çıkabilir. Baş dönmesi, baş ağrısı, lisan ve motor maharetlerde zahmetler görülür ve daha sonra şuur kaybı ortaya çıkabilir.
Su zehirlenmesinin nedenleri
İki çeşit su zehirlenmesi vardır; hücre dışı hiperhidrasyon ve hücre içi hiperhidrasyon. Su dokuların dışında biriktiğinde buna hücre dışı hiperhidrasyon denir. Bu durumda bedendeki fazla su kalp, böbrek yahut karaciğer yetmezliğinden kaynaklanır. Bu cins su zehirlenmesi, düşük kan protein düzeyleriyle temaslıdır, damarlardan su sızmasına ve dokuların etrafında birikmesine neden olur.
Dokularda su biriktiğinde ise hücre içi hiperhidrasyon meydana gelir. Bu durumda su istikrarında bir dengesizlik kelam mevzusudur. Bu tip su zehirlenmesine her vakit hiponatremi, yani kandaki sodyum konsantrasyonunda bir azalma eşlik eder.
Su zehirlenmesi, antidiüretik hormon (ADH) salgısının eksikliğinden kaynaklanabilir. Buna hipofiz bezi bozukluğuna bağlı şekersiz diyabet denir. Olağanda beyinde bulunan bu küçük bez böbreklerde su tutulmasını destekleyen bir hormon salgılar. Hastalığı olan bireylerde hormon salgılanması gerçekleşmez ve böbrekler çok fazla boşaltım yapar.
Aşırı su tüketimi ile sonuçlanan bir psikiyatrik bozukluk olan Potomania da su zehirlenmesine neden olabilir.
Vücudunuzun su muhtaçlığı olup olmadığını bilmenin en âlâ yolu şuurlu olarak susamış olmaktır. Beden bir eksiklik yahut potansiyel yetersizlik dehşetiyle susuzlukla uğraş etmek için çok donanımlıdır. Bunun için bir tedbire düzeneği vardır. Susamış hissetmeden çok su tüketimi bu mekanizmayı bozabilir ve su zehirlenmesine neden olabilir.
Su zehirlenmesi tedavisi
Su zehirlenmesinin tedavisi temel olarak sıvı alımının kısıtlanması ve çok sıvı alımının nedeninin tedavisinin yapılmasıdır. Çok sıvı alımının nedeni ne olursa olsun, sıvı alımı sonlandırılmalıdır.
Günde 1 litreden az sıvı alımı ekseriyetle birkaç gün içinde düzgünleşme ile sonuçlanır. Kalp, karaciğer yahut böbrek hastalığı nedeniyle çok kan hacmi ile su zehirlenmesi meydana gelirse, sodyum bedende su tuttuğu için sodyum alımını azaltmak da faydalıdır.
Ayrıca bedende su tutulumuna neden olan ilaçlar durdurulur. Hekimler sodyum ve su atılımını artırmak için diüretikler reçete edebilir.
Bazı durumlarda su alımını sınırlamak ve diüretikler işe yaramaz. Bu nedenle sıvıların diyaliz yahut parasentez ismi verilen cerrahi bir müdahale ile atılması gerekir.